هواکش تخلیه دود یکی از انواع تجهیزات تهویه هوا است که استفاده از آن می تواند تا حد بسیار چشمگیری به ارتقاء امنیت ساختمان شما کمک کند. هواکش تخلیه دود قادر است مقادیر بسیار زیادی از دود و حرارت را با قدرت از ساختمان خارج کند و مانع از شروع و یا گسترش آتش سوزی شود.
ایمنی و آسایش در محل کار و زندگی از مواردی است که با عواملی همچون آتش سوزی به خطر خواهد افتاد. آتش سوزی علاوه بر خسارات جبران پذیر مالی توسط بیمه های گوناگون، دارای خسارات جبران ناپذیر روحی و روانی برای ساکنین آن محل و افراد حادثه دیده می باشد. به همین منظور، سیستم های مختلفی برای هشدار، اطفا و پیشگیری از آتش اختراع شده است که هواکش تخلیه دود یکی از این اختراعات مفید می باشد. در ادامه، با هواکش تخلیه دود بهطور مختصر و جامع آشنا خواهیم شد.
هواکش تخلیه دود
هواکش تخلیه دود که به فن فشار مثبت راه پله نیز معروف است، یکی از سیستم های ضروری برای حفظ امنیت ساختمان ها و افراد در برابر خطر آتش سوزی می باشد. ساختمان های امروزی به دلیل وسعت و شلوغی باعث می شوند تا ساکنین، علیالخصوص افراد نا آشنا در مراکز اداری و تحصیلی، در هنگام خطر نتوانند خروجی های اضطراری را پیدا کرده و ممکن است در ترافیک ایجاد شده برای پیدا کردن راه فرار گیر کنند. برای حل این مشکل، هواکش تخلیه دود در راه پله های اصلی ساختمان ها نصب می شود تا در هنگام دود و آتش سوزی، هواکش تخلیه دود بتواند یک راه خروجی ایمن و فرار را برای افراد حاضر در محل ایجاد نماید. هواکش تخلیه دود مدل ها و کاربرد های مختلفی دارد که در ادامه به توضیح آن ها خواهیم پرداخت.
هواکش تخلیه دود با توجه به نوع رساندن هوا به فن خود، به دو دسته کلی زیر تقسیم بندی میگردد:
هواکش تخلیه دود با تزریق مستقیم: فن های با تزریق مستقیم نیاز به راه پله هایی دارند که به طور مستقیم با فضای باز در ارتباط باشند. در این شرایط، فن با یک ورودی داخل راه پله و یک ورودی به فضای باز نصب می شود. بدین ترتیب تمام توان تولیدی هواکش تخلیه دود به شکل مستقیم وارد راه پله شده و می تواند با مصرف کمتر انرژی، راندمان بیشتری از خود نشان دهد. البته باید توجه داشت که برخورد مستقیم فن با آتش می تواند موجب ایجاد مشکل در آن شود.
هواکش تخلیه دود با تزریق شبکه ای: هواکش تخلیه دود از کانال کشی ها برای رساندن فشار هوای مثبت به راه پله استفاده می کند. در این شرایط مدل های قدرتمندی از هواکش تخلیه دود در بالای پشت بام ساختمان ها نصب می شوند که با استفاده از دریچه ها و کانال کشی های موجود، هوای پر فشار تولید شده به راه پله ها وارد می شود. در استفاده از این روش باید از موتور های قدرتمند استفاده کرد تا در طول مسیر ورود هوا به کانال و پس از آن به راه پله ها، فشار هوا افت زیادی پیدا نکند. لازم به ذکر است که دوری هواکش تخلیه دود با تزریق شبکه ای از محل آتش سوزی موجب می شود فن بتواند با توان بالا و بدون مشکل به کار خود ادامه دهد.
دلایل استفاده از هواکش تخلیه دود
باتوجه به مطالب بیان شده، استفاده از هواکش تخلیه دود امری ضروری بهحساب می آید. اما در حالت کلی و بهطور خلاصه میتوان گفت:
1) معمولاً در طراحی راه پله های ساختمان های امروزی مخصوصاً برج ها و مراکز اداری روزنه رو به بیرون نقشی ندارد. در این شرایط به دلیل بالا رفتن فعالیت بدنی در هنگام استفاده از راه پله ها توسط افراد، نیاز بدن به اکسیژن افزایش می یابد.
2) در زمان بروز آتش سوزی، اگر در راه پله ای بدون آتش قرار گیرید به سرعت می توانید از ساختمان خارج شوید و از سوی دیگر نیز اگر در راه پله آتش گرفته گرفتار شوید، هیچ راه فراری نخواهید داشت. هواکش تخلیه دود این اطمینان را به شما می دهد که در زمان آتش سوزی راه پله شما برای مدت زمان زیادی برای تردد امن خواهد بود و ساکنین و آتش نشان ها می توانند از آن برای ورود و خروج به ساختمان استفاده نمایند.
بهطور کلی محل های ضروری برای استفاده از هواکش تخلیه دود، در زیر دسته بندی و ارائه می شوند:
1) ساختمان های مسکونی بلند چند طبقه و برج ها
2) مراکز اداری و تحصیلی بزرگ مانند دانشگاه ها
3) بیمارستان ها و مراکز درمانی
4) مراکز خرید و فروشگاه های بزرگ
5) هتل ها و مراکز اقامتی
6) مراکز ورزشی و استادیوم ها
استفاده از هواکش تخلیه دود در کسب و کارها و شرکت های تجاری متداول تر است و خیلی از ساختمان های تجاری، فارغ از وسعت خود، از این سیستم استفاده می کنند.
هواکش تخلیه دود
هواکش تخلیه دود یکی از انواع تجهیزات ایمنی به کار رفته در ساختمان ها است. هواکش تخلیه دود معمولاً به عنوان جزء کوچک تری از یک سیستم تخلیه دود کلی فعالیت می کند. کار سیستم تخلیه دود آن است که مانع از حرکت دود در ساختمان شود. به محض آنکه حسگرهای این دستگاه متوجه وجود مقادیر بیش از مقدار مجاز دود شوند، دستور شروع به کار کردن را به هواکش تخلیه دود صادر می کنند. اگرچه هر نوع ساختمانی از استفاده از هواکش تخلیه دود نفع خواهد برد و به امنیت خود خواهد افزود، ولی استفاده از این سیستم برای برخی از ساختمان و کسب وکارها، برای مثال بیمارستان ها، الزامی است.
در صورت بروز آتش سوزی در داخل یک ساختمان، دود و گازهای مختلف بخش های مختلف این ساختمان را پر خواهند کرد. بنابراین، ضروری است که ساختمان ها در وهلهی اول طوری ساخته شوند که از پخش دود و این گازهای سمی ممانعت به عمل بیاورند. استفاده از هواکش تخلیه دود ریسک ناشی از آتش سوزی را کاهش می دهد. بعضی از ساختمان ها تنها مسیرهای خاصی را مجهز به هواکش تخلیه دود می کنند تا در صورت بروز آتشسوزی، از این مسیرها برای فرار و یا امداد و نجات استفاده شوند. همانطور که پیشتر بیان شد، در بعضی موارد این دستگاه ها متصل به یک سیستم تخلیه دود مرکزی هستند، ولی در برخی دیگر هواکش تخلیه دود مکانیکی نام دارند و به صورت مستقل کار می کنند. دستگاه های مستقل نیز قدرت بالایی دارند و سریعاً دود و گرما را از محیط کار می کنند.
شاید این سوال در ذهنتان شکل بگیرد که هواکش تخلیه دود چطور ممکن است جلوی شروع و یا اشاعه آتش را بگیرد. و یا اینکه زمانی که آتش سوزی در یک ساختمان شروع شد، هواکش تخلیه دود چطور می تواند آن را مدیریت کند؟ راهکارهای مختلفی برای مقابله با آتش وجود دارد و استفاده از هواکش تخلیه دود یکی از آن ها است. با استفاده از هواکش های این چینی می توان فشار ها را در محیط کنترل کرد، و دود را به بخش های دیگر ساختمان (و یا به سمت بیرون) منحرف کرد. هواکش تخلیه دودقادر است مانع از رسیدن حرارت و دود به بخش هایی از ساختمان شود که هنوز درگیر آتش سوزی نشده اند.
استفاده از هواکش تخلیه دود برای این مکان شدیداً توصیه می شود:
• اتاق هایی با سقف های بلند ولی بدون پنجره.
• اتاق ها و راهروهای زیر زمینی.
• ساختمان هایی که دائماً در معرض باد قرار دارند.
• اتاق های بزرگی که در آن ها مواد اشتعالزا نگهداری می شود.
• اتاق ها و ساختمان هایی که دارای سیستم اتفا حریق (آبپاش) هستند.
• ساختمان هایی با کاربری عمومی، مانند هتل ها، بیمارستان ها و ...
چرا به یک هواکش تخلیه دود احتیاج داریم؟
به این سوال در چند بخش می توان پاسخ داد. برای یک فرد مبتدی و ساکن ساختمان، استفاده از هواکش تخلیه دودمی تواند این مزیت را به همراه داشته باشد که در صورت بروز آتش سوزی، او زمان بیشتری برای ترک ساختمان و نجات جان خود دارد. در بسیاری از موارد، تمام بخش های ساختمان مجهز به هواکش تخلیه دود نیست، بلکه با استفاده از این تجهیزات یک مسیر ایمن طراحی می شود تا در صورت بروز حادثه، ساکنان قادر باشند با استفاده از این مسیر سریعاً خود را از ساختمان خارج کنند و یا این که نیروهای امدادی از این مسیر سریعاً داخل ساختمان شوند. در مورد میزان خطر دود و گازهای سمی ناشی از آتش سوزی، لازم است بدانید در بسیاری از آتش سوزی ها، ساکنین ساختمان بر اثر خفگی ناشی از دود جان خود را از دست می دهند و لزوماً با شعلههای آتش برخوردی ندارند.
استفاده از هواکش تخلیه دود عملیات امداد رسانی و آتش نشانی را هم تسریع خواهد کرد و در آخر هم آنکه استفاده از هواکش تخلیه دود، پس از کنترل آتش سوزی هم می تواند کمک زیادی در زمینه تخلیه دود و گازهای سمی کند.