سیستم تهویه صنعتی از لازم و ضروریترین تجهیزات مورد نیاز در صنایع، کارگاه ها و به صورت کلی تمام محیطهای کاری است. استفاده از سیستم تهویه صنعتی مناسب بهرهوری را افزایش خواهد داد. همان طور که می دانید هوا باید در فضا های در بسته به صورت یک پارچه جریان داشته باشد. تهویه امری است که باید در هر مکانی که هوا در آن به صورت مناسب جریان ندارد یا به اصطلاح در بسته است انجام شود. در محیط های صنعتی که تعداد زیادی دستگاه و کارگر به صورت بیست و چهار ساعته در حال کار هستند اهمیت تهویه دو چندان خواهد بود. زیرا در صورتی که تهویه به صورت مناسب انجام نشود ممکن است هوای موجود در فضای کارخانه های صنعتی به دستگاه ها یا حتی جان کارگران صدمه برساند. برای جلوگیری از این اتفاق ها استفاده از سیستم تهویه صنعتی برای کارگاه ها ، کارخانه ها و هم چنین صنایع مختلف توصیه می شود که در ادامه ی این مقاله سعی داریم تا معرفی کوتاهی از سیستم تهویه صنعتی داشته باشیم.
سیستم تهویه صنعتی چیست؟
سیستم تهویه صنعتی یک سیستم علمی و تخصصی در صنعت می باشد که به منظور جلوگیری از صدمه رسیدن به کارکان و دستگاه ها ابداع شده و به کار گرفته می شود. سیستم تهویه صنعتی کمک می کند تا ذرات مضری که در هوا وجود دارند مانند فلزات سنگین ، ذرات باقی مانده از پالایش نفت و گاز و صنایع پتروشیمی و ... از محیط خارج شوند و میزان آن ها به حدی که برای افراد مضر هست نرسد.
وظیفه یک کارفرما در صنایع مختلف این است که سیستم تهویه صنعتی را در محیط کار پیاده سازی کند ، البته قطعا سیستم تهویه صنعتی باید توسط کارشناسان و مهندسان خبره در محیط کار اجرا شود و هر فردی نمی تواند خود سیستم تهویه صنعتی را در کارخانه عملی کند.
اهمیت اجرای سیستم تهویه صنعتی
امروزه با توجه به پیشرفت های علم پزشکی ثابت شده است که آلاینده ها ی مختلف در صورتی که وارد بدن افراد شوند بسیار خطرناک هستند و می توانند یک تهدید جانی برای شخص باشند. کارگرانی که در صنایع مختلف از جمله صنایع رنگ و رزین ، صنایع نفت و پترو شیمی و ... مشغول به کار هستند ، هر روزه با حجم بسیار زیادی از این آلاینده ها تماس دارند و در صورت عدم وجود سیستم تهویه صنعتی کارآمد چندی نمی گذرد که دیگر نمی توانند کارآیی مفید قبل را داشته باشند و از سیستم حذف می شوند.
پس باید سیستم تهویه صنعتی در کارخانه ها و صنایع مختلف اجرا شود تا آلاینده ها درست در زمان تولید از محل دور شده و خطر انتشار آن ها در محیط به حداقل خود برسد.
لازم به ذکر است که وجود یک سری استاندارد ها در زمینه ی سیستم تهویه صنعتی باعث شده است تا کارفرمایان بیشتر مساله اجرای سیستم تهویه صنعتی را جدی بگیرند و آن را در راس دستور کار های خود قرار دهند که از این نظر جای بسی خوشحالی است چون اجرای سیستم تهویه صنعتی تاثیر مستقیم بر سلامت کارگران دارد.
اجزای سیستم تهویه صنعتی
سیستم تهویه صنعتی اجزای بسیار زیاد و پیچیده ای دارد که قطعا یک مهندس متخصص باید آن ها را خریداری و گرد آوری کند تا بتوان ادعا کرد سیستم تهویه صنعتی کارآمد می باشد. از جمله اجزای سیستم تهویه صنعتی می توان به فن ها و هواکش ها ، فیلتر ها ی غول پیکر ، داکت ها و ... اشاره کرد که هر یک وظیفه خاص و مهمی را در سیستم تهویه صنعتی بر عهده دارند و در صورت عدم وجود هر یک از این قطعات سیستم تهویه صنعتی با راندمان حداکثری خود کار نخواهد کرد.
انواع سیستم تهویه صنعتی
- سیستم تهویه صنعتی عمومی
- سیستم تهویه صنعتی موضعی
دو نوع سیستم تهویه صنعتی کلی وجود دارد که هر کدام از آن ها نقش به خصوصی در تهویه محیط دارند که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد.
سیستم تهویه صنعتی عمومی :
سیستم تهویه صنعتی عمومی مسئول تهویه کل ساختمان و محیط کارخانه است به این منظور از فن های بسیار بزرگ و با موتور های قوی استفاده می شود که از جمله این فن ها می توان به فن سانتریفیوژ یا فن گریز از مرکز اشاره کرد. وظیفه این فن ها این است که هوا را در محیط به گردش در آورند تا از جمع شدن هوا در محیط جلوگیری شود. اغلب این فن ها دارای فیلتر های خاصی نیستند و فقط کار گذاشته شده اند که گردش هوا را تسهیل کنند.
اغلب سیستم تهویه صنعتی عمومی به این منظور استفاده می شود که هوا را برای کارکنان داخل کارخانه قابل استنشاق کند و یا دمای محیط را که در اثر کار دستگاه ها بالا رفته است دو باره پایین بیاورد تا دستگاه ها در اثر گرم شدن هوا از کار نایستد.
سیستم تهویه صنعتی موضعی :
همان طور که از نام سیستم تهویه صنعتی موضعی مشخص است این سیستم تهویه صنعتی به گونه ای طراحی شده است تا تنها در مواضع خاصی در کارخانه نصب شود و نیاز نیست که در تمام قسمت ها وجود داشته باشد. اغلب این سیستم ها در محل وجود دستگاه هایی که آلاینده های سمی تولید می کنند کار گذاری می شود تا به محض تولید آلاینده ی سمی آن را از محیط به بیرون برانند.
سیستم تهویه صنعتی موضعی هزینه ی بیشتری نسبت به سیستم تهویه صنعتی عمومی نیاز دارد زیرا سیستم تهویه صنعتی موضعی به یک سری تجهیزات پیشرفته تر نسبت به سیستم تهویه صنعتی عمومی نیاز دارد از جمله این تجهیزات می توان به فن های پیشرفته و فیلتر دار اشاره کرد . فن های فیلتر دار باعث می شوند که هوا ی آغشته به ذرات سمی به خوبی تصفیه شده و آلاینده ها در داخل فیلتر ها به دام انداخته شوند و هوای پاک و عاری از ذرات سمی دوباره به محیط کارخانه یا کارگاه تزریق شود. نگهداری از تجهیزات سیستم تهویه صنعتی موضعی هم امری هزینه بر است زیرا برای مثال این فیلتر ها عمر محدودی دارند و باید حتما پس از مدتی تعویض شوند تا بتوانند عملکرد خود را حفظ کنند. اما به طور کلی با توجه به سخت گیری ها و استاندارد های مختلف در زمینه تهویه صنعتی، اغلب کارفرمایان این هزینه های گزاف را متحمل می شوند تا سیستم دچار خلل نشود.